Eren Caner

Anahtarlar Kapıyı Nasıl Açar?

Thu, 02 May 2013 10:08:00 +0000

Bu yazıda "Keşfedilenler" bölümümüzde kapı ve anahtarın çalışmasını anlatan ilginç bir görsel var.

Hiç düşündünüz mü elimizdeki anahtarla kapıyı açarken kilidin içerisindeki sistemde ne gibi değişiklikler oluyor?
Kilit, o anahtarın doğru anahtar olduğunu nasıl onaylıyor ve kapının açılışına izin veriyor?

"comScore Europe Digital Future in Focus 2013" Analizi

Fri, 26 Apr 2013 07:14:00 +0000

comScore, dijital dünya, internet, sosyal medya ve istatistik denildiğinde verilerine en çok güvenilen, en saygın kurumlardan biridir. Geçtiğimiz ay comScore, 2013'te Avrupa'nın dijital geleceğini ele alan bir sunum hazırladı. Elbette Türkiye ile ilgili de güncel veriler var. Dijital geleceğimizi, ülkenin nüfusu, penetrasyonu gibi olgularla yorumlamak için bu sunumlar çok önemli. Sunumu incelerken siz okuyucular için de kısa kısa notlar aldım ve analiz etmeye çalıştım.

1- Avrupa'daki online nüfus net bir şekilde artıyor. Aralık 2011'de toplam tekil kullanıcı sayısı 381,456 iken Aralık 2012'de bu sayı 408,248'e yükselmiş. Bunda elbette internet kullanım yaşının düşmesi, internete erişilen cihazların çeşitliliğinin artması, fiyatlarının ucuzlaması gibi etkenler de söz konusu.

2- Avrupa'nın en genç internet kullanıcıları Türkiye'de, en yaşlıları ise Almanya'da. Bu durum güncel nüfus-yaş dağılımı verileriyle de örtüşüyor.

3- Avrupa'da ortalama internet kullanımı 26.9 saat iken, Türkiye'de 31 saat, İngiltere'de ise 37.3 saattir.

Bu tablo Socialbakers'ın aşağıdaki güncel, ülke bazlı sosyal medya kullanım yoğunluğu sıralamasıyla ters düşüyor. Socialbakers'a göre İngiltere sosyal medyayı Türkiye'ye göre daha az kullanıyor. Bu da demek oluyor ki İngiltere, web'i sosyal medyaya tercih ediyor.

4- Akıllı telefon kullanımı en yaygın İspanya'da. Bunda sadece ekonomik güç değil; özellikle Almanya gibi ülkelerin yeni teknolojilere Türkiye, İspanya ve İtalya gibi akdeniz ülkelerine göre daha temkinli yaklaşmaları sebep olabilir.

5- Samsung ve Apple, akıllı telefon üreticileri olarak -tahmin edildiği üzere- listenin başını çekiyorlar. Şaşırdığım nokta ise top 5 akıllı telefon işletim sistemi kısmında 2000'li yılların ortalarına kadar Türkiye'de de oldukça popüler olan, daha sonra Nokia'nın vazgeçtiği Symbian işletim sisteminin %15'lik gibi bir pay sahibi olması ve Microsoft'un işletim sistemini geride bırakması. Elbette konu daha çok, Microsoft'un akıllı telefon pazarında henüz pek fazla yayılım gösterememesinden kaynaklanıyor.

6- Sayfa görüntülemelerine göre cihaz dağılımlarına baktığımızda Türkiye'de PC kullanımının hala had safhada olduğunu, diğer ülkere nazaran tablet ve akıllı telefonun henüz pek fazla yayılım gösteremediğini görüyoruz. Tabii ekonomik durum bunda önemli bir etken. İngiltere, İrlanda, Rusya gibi ülkelerdeyse PC'nin yerini çoktan akıllı telefonlar ve tablet bilgisayarlar almış bile. İşte Türkiye'nin de yakın gelecekte gideceği nokta da budur.

7- Avrupa'daki PC kullanımından yola çıktığımızda da sosyal medya kullanımı biraz inişli çıkışlı bir yol izlese de Aralık 2012 itibariyle her ay kişi başı 6.7 saatimizi sosyal ağlarda ve blog'larda harcıyoruz.

8- Web en yoğun olarak iş arama, yemek, sağlık ve oyuncak konularında genişliyor.

9- En çok ziyaret edilen web sayfaları arasında tahmin edileceği üzere ilk sıralarda Google, Facebook ve Microsoft sayfaları yer alıyor. Microsoft'un sayfalarının çok ziyaret edilmesinin bana göre en önemli nedeni, hala Windows ile default gelen Internet Explorer'ın basic kullanıcı tarafından kullanılması ve Internet Explorer'ın açılış sayfasının msn.com olmasıdır.

10- Mobil cihazların neredeyse %60'ı video stream, müzik, resim için kullanılıyor. Ses kullanımında Aralık 2011 ile Aralık 2012 arasında %3'lük bir düşüş var. Bunda, ''Viber, Tango'' gibi internet üzerinden telefon görüşmesi yapmaya izin veren VOIP hizmetlerinin popülerliğinin artmasının etkisi olabilir. Bu kullanımlar da turuncu ile gösterilen "mobile media" kısmına dahil olur.

11- Akıllı telefonlardan en çok kişisel e-mail kullanımı, hava durumu kontrolü, sosyal ağlara erişim için faydalanıyoruz. İş amaçlı e-mail kullanımını ise neredeyse hiç tercih etmiyoruz.

12- Gün boyu PC, mobil ve tablet kullanımı ise aşağıdaki gibi. Akşam 8'den sonra PC kullanımı düşüş gösterirken tablet bilgisayar biraz daha uzun süre kullanılıyor. Mesai saati diyebileceğimiz sabah 10 ile akşam 5 arasında PC'ler diğer iki cihazdan daha çok kullanılıyor.

13- PC üzerinden online video tüketimi daha yavaş bir şekilde artıyor. Fakat mobil video tüketimi özellikle 2012 başlangıcı ile birlikte hızlı bir şekilde artıyor. Bunda pazarın PC doygunluğuna ulaşıp mobil alana yeni kullanıcıların eklenmesi etkili olmuş olabilir.

14- Youtube üzerinden video izlemek video tüketiminin en büyük kaynağı durumunda. Türkiye'de ikinci sırada Facebook, üçüncü sırada Nokta.com medya olarak izlesene.com geliyor. İnternet kullanıcısı doygunluğuna ulaşan Türkiye'de Youtube, geçtiğimiz sene büyüme veya küçülme göstermemiş. Fakat izlesene.com %22 küçülmüş.

15- Türkiye, Avrupa'da kişi başı en fazla arama yapan kullanıcılar sıralamasında birinci sırada.

16- Arama motoru pazarında Google -tahmin edildiği üzere- %86 ile birinci sırada. Arkasından %10 ile Google gibi çeşitli hizmetler sunan ve yenilikçi hizmetler sunmaya önem veren rus şirket Yandex geliyor. Bing faaliyetine çok uzun zaman önce başlamış olmasına rağmen Microsoft tarafından çok fazla destek görememesi sebebiyle %1'lik pazar payına sahip.

17- İşte ilginç bir grafik. 388,519 kişi Google'da arama yapıyor. Buna karşılık Facebook'ta da arama yapan kullanıcı sayısı ise 89,853. Facebook bu sayı ile ikinci sırada. Zira normalde arama motoru klasmanında %10 ile ikinci sırada olan Yandex'te 69,365 kişi arama yapıyor ve Yandex anca 5. olabilmiş. Bu veriler, sosyal ağ araması yeniliğiyle Facebook'un Google'a rakip olma hamlesindeki haklılığı gösteriyor. Nitekim, Google önce Buzz sonra Google+ ile Facebook'a rakip olmayı denemiş ancak başarılı olamamıştı.

18- Web'de fırsatlar arttıkça karşılaştırma hizmeti veren siteler önem kazanıyor. Aralık 2011 ile Aralık 2012 arasında alışveriş, elektronik, bilgisayar donanımı, kıyafet ve ev mobilyası aramalarında artış görülüyor. Bir kişi neden karşılaştırma yapmaya ihtiyaç duyar? Muhtemelen çok fazla seçenek ile kafası karıştığında. Bu veriler aynı zamanda bu sektörlere internet üzerinde olan ilgiyi de tanımlıyor.

19- Online bankacılık kullanımında Hollanda birinci sırada. Türkiye %39.6 ile 13. sırada.

20- Türkiye'nin genel olarak künyesi şu şekilde:

En çok ziyaret edilen genel site Google, haber sitesi milliyet.com.tr, banka sitesi ise 3,209 kullanıcı sayısıyla ve 2011'e göre -11'lik küçülmesine rağmen Garanti Bankası. Kişi başı vakit geçirilen süre ise 21.4 dakika.

Eğer geleceği yorumlamak, insanların davranışlarını anlamak ve buna paralel olarak işler yapmak istiyorsak başta comScore gibi şirketlerin bu tip verilerini okuyup anlamak, buradaki örn. a grafiğindeki bir veriyi b grafiğindeki bir veri ile veya internetteki başka bir veriyle anlamlandırıp ortaya yeni bir bakış açısı çıkartabilmek çok önemli. Bu paralelde sizlere bazı bilgiler sunmaya çalıştım. Umarım faydalı olabilmişimdir. Sunumu full download etmek için: http://www.comscore.com/Insights/Presentations_and_Whitepapers/2013/2013_Europe_Digital_Future_in_Focus

Keşfedilenler 1: Yeni Nesil Trafik Lambası

Thu, 25 Apr 2013 06:26:00 +0000

Günümüzde trafik İstanbul'un en büyük sorunlarından biri ve insanlar birbirine ve beklemeye karşı tahammülsüz. Trafik ışıklarına eklenen saniye sistemi bir nebze iyi olsa da bu tasarım çok daha şık değil mi?

Ülkelere Göre Facebook Page Like Değerleri ve Türkiye Dijital Reklam Harcamaları

Fri, 12 Apr 2013 07:34:00 +0000

Facebook, kullanıcı bir sayfayı beğendiğinde hemen benzer sayfaları sunarak bağlandığın Facebook sayfa sayısını -ve dolayısıyla- mevcut etkileşimini artırmayı hedefliyor ki bunda da genel olarak başarılı olduğu görülüyor. Bir veriye göre 2009'da bir kişi ortalama 4-5 sayfayı "like ederken" şimdilerde bu sayı çoktan çift hanelere çıktı bile.

Socialbakers'ın yeni açıkladığı istatistiklere göreyse ABD'deki Facebook kullanıcıları ortalama 70 sayfayı; Türkiye'deki Facebook kullanıcıları ortalama
40 sayfayı "like" ediyor. Burada tabii hemen aklıma gelen bu tablonun, o coğrafyadaki markaların Facebook'taki hacmiyle, reklam-pazarlama bütçesiyle ne kadar doğru orantılı olduğudur. SB bir de rakamların içini doldursa yani sayfa dağılımını (marka, eğlence, medya, politika vb.) yayınlarsa tablo çok daha anlamlı olacaktır.

Nitekim Adex - 2012 dijital reklam harcamaları Türkiye raporunu incelediğimizde sosyal medya reklam harcamaları ayrıca gösterilmemiş olsa da display reklam yatırımları içerisinde ve mobil reklam yatırımları içerisinde yer alan sosyal medya reklamlarının yoğunluğunu görebiliriz.

Not: Arama motoru reklam yatırımlarının 1. sırada olmasının en büyük motivasyonu satın alma davranışı temelli olmasıdır. Yani örneğin dijital fotoğraf makine alacak olan bir kişi uygun fiyat fırsatlarını ve yorumlarını sosyal medyada değil, ağırlıklı olarak Google'da arar. Aklına yatanı alır ve sonuçta satıcı, Google üzerinden gelen bu müşteriye satış yaparak Google'a verdiği reklamın hedefine ulaştığını düşünür ki bunda da haklıdır.

Geniş bilgi için:

http://erencaner.com.tr/2012/02/facebook-marketing-conference.html

http://erencaner.com.tr/2013/02/markalar-ve-facebook-uzerine.html

Yeni Haber Kaynağı Tasarımı Gözlemlerim

Fri, 08 Mar 2013 11:15:00 +0000

Facebook, dün gece yeni haber kaynağı tasarımın tanıttı. Buna göre artık haber kaynağı aşağıdaki gibi olacak. Facebook, bu değişimin sadece göze hitap ettiğini, algoritmada bir değişim olmadığını ifade ediyor. Bu yenilik, hem bilgisayardan hem mobilden Facebook kullanımında geçerli olacak.

Tanıtım videosu: https://www.facebook.com/photo.php?v=645128350497

Perde arkası videosu: https://www.youtube.com/watch?v=YaQQHYQHnMk

Gözlemlerim:

1- Yeni tasarımda yan menü daraltılmış, ana sayfa kaynağına daha çok alan ayrılmış. Bu da markalar açısından kullanılabilecek yeni ve daha geniş alanlar demek.

2- Bu tasarım bana biraz Google+ tasarımını hatırlattı. Google +'ta da yan menü bu kadar ve sağda çok benzer kutucuk içinde tanıyor olabileceğin insanlar bölümü var. Steve Jobs'ın Picasso'nun sözüne atıfta bulunuğu gibi: " 'İyi sanatçılar kopyalar, büyük sanatçılar çalar.' Biz de parlak fikirleri çalmaktan utanmadık hiç."

3- Facebook sağ tarafa Takip Edilenler adlı bir menü koyarak markaların içeriklerinin daha çok keşfedileceğini söylüyor ama bunu denemek lazım. İnsanların o menüye tıklama alışkanlığı kazanması lazım.

4- Facebook bir süre önce ana sayfa görsellerini büyütmüştü. Şimdiyse bu sayfa gönderileri, sponsorlu haberler ve reklamlar daha büyük görsellere sahip olacak. Facebook'a göre bu sponsorlu haber ve reklam kullanan markalar için avantaj olacak. Fakat ben emin değilim, neticede tüm görsellerin boyutları büyüyecek. Yine burada marka içeriklerinin ilgi çekici olması faktörü önem kazanıyor. Hoop geldik yine content marketing'in önemine, markaların anlatacak, ilgi çekici hikayesi olmasına. Çünkü her ne yenilik yapılırsa yapılsın marka olarak elindeki content'in iyiyse ayaktasındır.

Eski görünümle yeni görünümün karşılaştırması:

5- Etkinlikler biraz arka planda kalıyordu. Yeni tasarımda daha ön plana geliyor.

Elbette yeni tasarımın artılarını eksilerini ilerleyen günlerde daha net göreceğiz.

Markalar ve Facebook Üzerine

Tue, 19 Feb 2013 11:14:00 +0000

Bir insan, Facebook'ta bir markanın niye hayranı olsun ki?

Bu soru bana son iki senede sıkça soruldu. Aslında öncelikli motivasyon basit: Kampanyalara katılıp bedavaya 3-5 bişey kapmak aslında. Bunla ilgili yayınlanan en güncel infografiği inceliyip yorumlamak istersek;

- Markaların Facebook'ta takip edilmesindeki başlıca motivasyonlar:

1- Kampanyalar

2- Alışveriş (bu Türkiye'de pek geçerli değil ancak yeni ürün tanıtımları yoluyla offline'daki veya private shopping'deki alışveriş diyebiliriz)

3- Markaların düzenleyeceği etkinlikler

4- Markalara şikayetlerini, isteklerini ulaştırma

Aslında 4. maddeyi Türkiye için 2. sıraya alabiliriz. Çünkü Türk halkı olarak duygularımızı bildiğiniz üzere üstlerde yaşarız. Bir markayı seviyorsak en üstlere çıkarırız yeriyorsak da yerin dibine batırabiliriz.

- Ürünlerin en çok paylaşıldığı ağ; Facebook. Şayet Facebook ile Pinterest'in kullanım yoğunluğu eşit olsaydı yapısı itibariyle Pinterest, ürün paylaşımında Facebook'u geçebilirdi.

- Peki kullanıcıların Facebook'ta birden fazla markayı takip etme oranları nedir?

%52'si 2 ile 5 markayı;

%35'i 5 ile 10 markayı;

%13'ü 10'dan fazla markayı takip ediyor. Bu %13'lük dilime kampanya canavarı dediğimiz kendini sadece sosyal ağlardan, web kampanyalarından ürün kazanmaya adamış kişileri de dahil edebiliriz.

- F-ticaret şu an emekleme aşamasında ama 4 kişiden 1'i markaların Facebook sayfalarından ürün satın alıyor. Bunu Türkiye için söyleyemeyiz. Türkiye'de henüz bunun için bir motivasyon bile yok. Bunlar hep F-Credits'in gecikmesi yüzünden.

- Tüm satışların %90'ı sosyal medya etkisine tabii. Sadece büyükşehirleri değil; Tüm Türkiye'yi düşündüğümüzde bu oran belki bu topraklar için fazla olabilir ama elbette artık bir ürün alırken sosyal ağlara danışmamak, forumlardan bilgi alışverişi yapmamak çok mantıksız geliyor. Ki ben bunu forum.donanımhaber.com üzerinden 2005'ten beri yapıyorum.

- Amaçlanan temel satış döngüsü sosyal ağlardan nasıl gerçekleşiyor?

1- Marka içeriğini girer, ürünü öne çıkartır.

2- Markanın hayranları, takipçileri bunu görür paylaşır.

3- İlgilenen kişiler tıklayarak siteye veya ürün uygulamasına gider.

4- Sitenin trafiği artar, satışlar gerçekleşir.

+ olarak Facebook Retargeting ile sitenizde gezip fakat satın alma yapmadan Facebook'a yönelen hedef kitlenizi tekrar yakalama şansı da yakalayabilirsin.

Bu teoride olan fakat Türkiye için pratikte çok gerçekleşmeyen bir olay. Ki zaten Facebook'un en çok eleştirilen yönü de satın alma davranışı yaratamayıp kendi içerisinde satışa dönüştürememesidir. Örneğin Sony notebook alacak kişi Google'a girer siteleri araştırır ama gelip Facebook'tan Sony Notebook araştırayım, satın alayım demez. Google satış yaptırır, Facebook daha uzun vadede ama daha kalıcı ilişkiler kurmanızı sağlar. Müşterilerle sizi yakınlaştırır. Kim bilir ileride entegre bir şekilde satış imkanı da olur. Sonuçta hedef kitlesi sosyal ağlarda olan her marka da sosyal ağlarda yer almalıdır. İşin özeti budur.

- Yine grafiğe göre 1 milyondan fazla site Facebook widget'larıyla geliştirildi. Keşke daha fazlası olsa. Çünkü olması gereken bu. Olması gereken web sitesi ile sosyal ağları konuşturabilmek. Birbirine trafik paslayabilmek.

- Kullanıcıların neredeyse %60'ı beğendiği bir sayfayı arkadaşlarına tavsiye ediyor. Bu Türkiye için kampanyalarla çok doğru orantılı. Çok ekstra bir sayfa yönetimi, içerik girişi söz konusu değilse ve kişinin de özel ilgi alanı değilse Türkiye'de bir sayfanın tavsiye edilmesi için o kişinin en az bir kere somut bir ödül kazanması gerekli.

- Ürünlerini, içeriklerini öne çıkarmak isteyenler için birkaç ipucu ise;

1- Fotoğraf kullanın, görsellik özellikle Türk insanına yazıdan daha fazla ve daha çabuk işler. Unutma, saniyeler içerisinde birçok şeyi tükettiğimiz bir zamanda yaşıyoruz. Kampanyan vs. yoksa o an, insanların senin markana ayıracak dakikaları da pek yoktur.

2- Düzenli içerik önemli.

3- İlgili, alakası bir kapak fotoğrafı.

Burada elbette işin tüm detaylarını vermeye yer yetmez ancak genel hatları bu şekilde...

Her Pazar Kendimize Sormamız Gereken 20 Soru

Fri, 15 Feb 2013 08:15:00 +0000

Hayatta bazen yarınımızı bile etkilemeyecek olaylara kendimizi o kadar çok kaptırırız ki neler olup bittiğine pek bakmayız. İşte bu yüzden sevgili @OnurOzdurak 'ın bir sözü olan ''Hayatta bazen zoom-in zoom-out yapabilmek lazım." ı hiç unutmamak lazım.

Şimdiyse, marcandangel.com 'daki blog yazısına yorumlamalar getirdiğim Her Pazar, kendimize sormamız gereken 20 soruya bir bakalım.

1- Geçen hafta neler öğrendin? Cevaplayamıyorsan değişim vaktidir. Yaşın önemli değil; her hafta yeni bir şeyler öğrenmek gerekli.

2- Geçtiğimiz haftaki en büyük başarın neydi? Başarılarına odaklanmak kendine güvenmek ve hayatını izlemek için önemlidir.

3- Geçen haftadan en çok hatırladığın an neydi ve neden? Bu soru belki de seni yeni amaçlara götürebilir.

4- Bu haftayı iyi bir şekilde bitirmek için en önemli ilk şey neydi? Bu, ihtiyacın olan en gerekli özelliğini veya nesneyi ortaya çıkaracak. Hız mı, kendine güven mi... Bir fincan kahve bile olabilir.

5- Daha az stressli bir hafta için ne yapmalıyım? Geç kalmana sebep olan şeylere odaklanabilirsin.

6- Geçtiğimiz hafta mücadele ettiğimiz ve önümüzdeki haftayı etkileyebilecek bir şey var mı?

7- Geçtiğimiz haftanın en büyük zaman kaybı neydi veya kimdi? Zaman kayıplarının farkında ol ve ona göre hareket et.

Yani "Don't waste your time" ;)

8- Geçtiğimiz haftadan gelen bir yük, bir iş var mı? Fiziksel veya mental sorunlar olabilir.

9- Geçtiğimiz hafta kaçındığım neler var? Bir iş fırsatı, bir konferans bir etkinlik olabilir...

10- Bekleyen fırsatlar var mı? Fırsatlara açık olmak lazım. Hele bu dijital çağdayken.

11- Düzenli sohbet ettiğim kimler var? Kendimizi dışarıdan pek gözlemleyemediğimiz için kimi zaman yakın dostlarımızın gözlemlerini almak faydalı olabilir.

12- Geçtiğimiz hafta büyük bir teşekkürü hakeden kimse oldu mu? Teşekkür etmek güzeldir. Aynı zamanda senin burnu havada biri olmadığını; alçak gönüllü biri olduğunu gösterir. Bu çağda aranan bir özelliktir. Ama tabii gereksiz yere de alçak gönüllü olmamak gerekir.

13- Gelecek hafta yardım etmem gereken birileri var mı? Yardım etmek güzeldir. Nitekim sen yardım istediğinde de bu hatırlanır yardımına koşan bol olur.

14- Gelecek 3 yıl için 3 ana hedefim nedir? Hayatta gerçekçi amaçlar koymazsan planlama yapmak da zor olur.

15- Son zamanlarda yaptığım hangi işler beni bu 3 ana hedefe yakınlaştırdı? Yok ise yine değişim zamanı gelmiştir.

16- Her amaç için bir sonraki aşama nedir?

17- Gelecek hafta boyunca neleri araştıracağım, neleri öğreneceğim? Yeni şeyler öğrendiğini, öğreneceğini bilmek iyi bir motivasyon yaratabilir.

18- Korkularım neler? Korkularla yüzleşmek ve adım adım onları çözmek gerek.

19- Geçen hafta en verimli olan şey neydi? Verimli olanı bilmek ve ona doğru gidebilmek önemli.

20- Ve tabii ki sonuç olarak; gelecek hafta hayatının son haftası olsaydı kiminle ve nerede geçirmek isterdin? Kaybedenler Kulübü'nün repliği gibi hayat: Ölümün olduğu yerde daha ciddi ne olabilir? Hayat kısa, gerçekten yanında olmak istediklerinle ol.

Google Gözlüğü, Katlanabilir Ekranlar ve Apple iWatch Eşliğinde Yakın Geleceğin Mobil Cihazları

Wed, 13 Feb 2013 07:55:00 +0000

Bu yazının başlığı iPhone'un Sonu Geliyor olabilirdi. Çünkü yakın gelecekte bildiğimiz cep telefonunun yapısı değişecek. Bunu Google gözlüğü, Apple iWatch ve Samsung'un katlanabilir ekran teknolojileriyle açıklamadan önce web ile cep telefonu benzerliğine dikkat çekmek isterim.

Web ile mobil cihazların gelişimi çok benzeşiyor. Sadece mobil cihazlar biraz geriden geliyor. Şöyle ki;

Şimdinin katı, standart kalıp cep telefonlarını (iPhone dahil) Web 1.0'a benzetirsek bir sonraki trend olan katlanabilir ekranlar (Samsung önderliğinde) Web 2.0 olacak. Sonrasında da Google gözlüğü gibi her şeyin havada, belli bir kalıba bağlı olmadığı cihazlar göreceğiz. Bunu da Web 3.0'a benzetebiliriz.

iPhone'un cep telefonu sektörüne 2007'de girmesiyle birlikte getirdiği sadelik ve kalite ile birçok firma kendisini toparlamaya çalıştı. Bu da sektöre daha iyi cihazlar olarak yansıdı, yansıyor. Peki neden iPhone gelecek vaad etmiyor?

Çünkü yakın gelecekte onu bekleyen oldukça dişli bir rakibi var: Ne mi o? 9 ay önce duyurulan Google'ın gözlüğü.

Hakikaten öyle değil mi? Bunları yapabildiğimiz gün cebimizde bir telefon taşımak bize gereksiz bir iş gibi gelecek. İşte bu durumun farkında olan Apple, Samsung gibi devler cep telefonu kalıbını değiştirme derdine girdi bile.

Nitekim Samsung Türkiye, Facebook sayfasından yeni teknoloji katlanabilir ekranların nabzını yoklamaya başladı.

Apple iWatch konsept tasarım:

Apple ise şu sıralar iWatch üzerine yoğunlaşıyor. Çünkü yukarıda bahsettiğim üzere Apple'ın Google gözlüğüne ciddi bir yanıt vermesi gerekiyor. Bunun da ne kadar içeriği yenilenirse yenilensin kullanılabilirlik olarak eski bir teknoloji olan ve cepte taşınan iPhone'dan geçmeyeceğini çok iyi biliyor. Fakat çözüm iWatch'tan mı geçer ona da ben emin olamıyorum. Çünkü kullanıcılar cep telefonu ekranının büyümesini isterken üreticiler telefonun büyüyüp kullanılabilirliğinin düşmesine takılıyorlar. Bu algıyı yıkmaya çalışıp niş bir kitlenin ürünü olan ürünlere ise Samsung Note 1 ve Note 2'yi örnek verebiliriz. Apple iWatch ile tam bu noktada neler yapacak merak ediyorum. Son olarak Apple iWatch şehir efsanesi mi değil mi diyenlere "Ateş olmayan yerden duman tütmez" hele ki bu duman New York Times'tan, The Wall Street Journal'dan geliyorsa :)

iOS ve Çığırtkan Tüketici Davranışlarımız

Wed, 30 Jan 2013 11:08:00 +0000

Bu yazıdaki konumuz her iOS (iPhone ve iPad işletim sistemi) güncellemesi sonrası çığırtkan tüketici davranışlarımız. Tüm kullanıcılar için genelleyemesek de forumların bu muhabbetlerle dolup taştığını düşündüğümüzde pek de az değiliz hani.

Peki yeni bir iOS çıktı öncelikle neler yaparız? (Biz'i ima anlamında kullandığımı anlamışsındır)

1- Önce dayanamaz güncelleriz sonra nerede kaldı bu Jailbreak, ne zaman çıkar, püff JB'siz telefon saman gibi diyerek forumlarda yırtınırız.

2- Sonra bir de ihtirasımıza yenik düşerek güncellediğimiz telefonu bir önceki sürüme nasıl çeviririz yakarışları yaparak yardım bekleriz. iOS 6.1 daha 48 saat önce çıktı bi bekle ne zaman güncelledin de ne zaman beğenmedin. Hangi ara oldu tüm bunların hepsi?

3- Jailbreak'in çıkacağı tarihle ilgili tüm söylentilere bir tez edasıyla yaklaşır detaylı olarak inceler ve paylaşırız. Saati de Türkiye saatine uyarlamayı ihmal etmeyiz ki bir karışıklık olmasın. Maazallah bikaç saat geç kalırsak fena.

4- Her iOS güncellemesinden sonra istisnasız şarja kafayı takarız. Bir kesim yeni iOS'ta şarj süper olmuş, o yea derken diğer kesim şarj dayanmıyor arkadaş der. Birbirimizi yeriz. Halbuki bilmeyiz ki telefonun pilinin mAh olarak gücü belli. Bir güncelleme telefonun şarjını ne kadar artırabilir? Bir önceki sürümde şarjı olumsuz etkileyen bariz bir hata vardır. Yeni sürümde bu düzeltilmiştir. Anca o zaman.

Neyse iOS'un yüzdelik dilimiyle yaşarız ve her daim ince bir analizden geçirip anlık olarak paylaşırız.

Hı-hı bunlar hep yeni iOS yüzünden.

5- Jailbreak o kadar önemlidir ki o olmazsa telefonu bile satarız. (Niye güncelledin diye sormazlar mı adama?)

6- Jailbreak'in ücretsiz uygulama mı yoksa tweak (ince ayar) için mi kullanıldığı her daim en sıcak tartışma konularımızdan biridir.

7- Uygulamalarda, çekim güçlerinde %0.5'lik hız artışı varsa bunu ne yapar eder bulur ve anında paylaşırız.

8- Ha bir deJailbreak o kadar önemlidir ki sadece ne zaman çıkacağını tartışıp rahatlamak için 63378 defa okur, 1948 defa yorum yazarız.

Halbuki almışsın iPhone'u, iPad'ı. Keyfini çıkar. Takılma bu kadar.
Nike ne demiş: Just Do It. Düşünme demiyorum ama iPhone/iPad için de yaşama.
Sen onu yükselteceğim diye uğraşma. Faydalarına odaklan, bırak o seni yükseltsin.

Facebook Graph Search Neleri Değiştiriyor?

Wed, 16 Jan 2013 11:39:00 +0000

Facebook, dün akşamki etkinliğinde merak edilen yeniliği olan Graph Search'ü tanıtıp kısa bir video yayınladı. Ardından gizlilik ayarlarından da bahsetti.

Facebook aramalarında düzgün sonuçlara ulaşmak bugüne kadar zordu ki Google'ın geliştirebileceği bir arama entegrasyonuyla Facebook'tan çalabileceği tık'lardan bahsetmiştim.

Şimdi o tren kaçtı sayılır. Çünkü Google, Facebook'a rakip olamayınca dün akşam tanıtılan Graph Search ile Facebook Google'a rakip oldu. Google, +1 butonu ile social search'e geçiş yapmak istedi ama sosyal medyadaki eksikliği buna engel oldu. Sosyalleşme fırtınası search'e de yansıyabilir ve belki de bu uzun vadede Google'ı sarsabilir.

Temel olarak Google aramasıyla Facebook aramasının arasındaki farkı şöyle özetleyebiliriz.

Google: Taksim çevresindeki restaurantlar

Facebook: Taksim çevresinde arkadaşlarımın beğendiği restaurantlar

Google: Ankara fotoğrafları

Facebook: Arkadaşlarımın Ankara fotoğrafları

Google: Beğenilen şarkılar

Facebook: Tarkan'ın şarkılarını beğenen arkadaşlarımın beğendiği diğer şarkılar

Facebook önceden arkadaşlarınla bağlantı kur, onlarla iletişime geç derken şimdi ortak ilgi alanlarını bul diyor. Yani Like merkezli bir ekonomiye/ iletişime geçiyoruz. Ortak ilgi alanı dedik ya, ancak bunun için de tabii Facebook'taki arkadaş listenin gerçekten tanıdığın insanları içermesi ve profilini doğru ve güncel bir şekilde doldurman gerekiyor. Bu gelişme Facebook'ta doğru bilgilerle oluşturulmuş tam bir kullanıcı profil yüzdesini de yukarılara çekebilir.

Graph Search aramaları için yeni bir reklam modeli yok. Sponsorlu hikayeler adlı reklam modeli yayında olacak. Yeni reklam modelleri için zaten Graph Search'te belli verileri toplayabilmek, insanların davranış modellerini anlayabilmek gerek.

2012'yi zararla kapatan lokasyon bazlı sosyal ağ, Foursquare, Graph Search ile de mücadele etmek zorunda kalacak. Çünkü şu ana kadar bir anlam kazanmayan Facebook check-in Graph Search içinde yer alacak.

Şu an için ABD'de belli kullanıcılara açık olan Graph Search işin başında. Taşları yerinden mi oynatır, Google'ın altında mı konumlanır zaman gösterir.

Facebook Mobil Kullanımı Üzerine

Thu, 10 Jan 2013 10:58:00 +0000

10 ay önce Facebook FMC konferansında lanse edilen Facebook mobil reklam hedeflemesinin mobil istatistiklerin de önünü açacağını söylemiştim.

Şimdilerde bu olay artık daha net. https://www.facebook.com/advertisingadresindeki mobil hedefleme ile Türkiye'de 13,544, 180 mobil kullanıcı olduğu söylenebilir. Biraz daha detaya inersek; 3,003, 760 iOS kullanıcısı var. Bunun içinden 739,100'ü iPhone 4S, 52, 920'si iPhone 5 kullanıyor. Tüm Android cihazları dikkate aldığımızda 5,208,520 kişi Android kullanıyor diyebiliriz.

Öte yandan bu araç "o veya bu" olarak filtreleme yaptığını, ileride "o ve bu" şeklinde bir tercih de sunarsa bunun daha iyi olabileceğini söylemeden geçemeyeceğim. Örneğin: iPhone 5 i olan veya bekar olanlar yerine iPhone 5'i olan ve bekar olanlar gibi.

Facebook belki ileride bu bilgilere sadece reklam aracı olarak değil de dijitale ilgili ilgisiz herkese istatistiki veri sağlama amacıyla da yaklaşabilir. O zaman kendisini bir alanda daha sağlam bir konuma oturtmuş olur.

Neyse,

Bu bilgilerle şimdi neler mi yapılır?

İster mobil ile ilgili bir kampanyan varsa ve fikrini destekliyorsa fikre dayanak olarak kullanırsın. Yani mobil Facebook kullanan kaç kişi vardır ki 100-200 kişi falandır diyen patronuna mesela. (Yine de tüm kullanıcılar içerisinde az bir orandır, belirtmek isterim.)

İster güzel analizler içeren blog yazıları yazabilir; infografikler hazırlayabilirsin. İçerisine farklı araştırmalar da ekleyerek süsleyebilirsin.

Yazıda Facebook kullanımı=mobil cihaz kullanımını neden eşleştirdiğime gelirsek de tam bu noktada Socialbakers'ın grafiklerini sunmak isterim. Özetle diyor ki;

Türkiye'de 32,043,600 Facebook kullanıcısı var. Tüm Türkiye nüfusunun %41,18'i Facebook kullanıyor. İnterneti kullanan nüfus içerisinde Facebook kullanımı %110.61 seviyesinde. Yani 2011'deki sunumlarımda neredeyse internet kullanan herkesin Facebook hesabı var derken şimdilerde -fake hesapları da işin içine katarsak- internet kullanan istisnasız herkesin 1 Facebook hesabı var diyebiliyoruz. İşte bu yüzden Türkiye'de iş istatistiğe geldi mi internet=Facebook. Mobil cihazı olup Facebook'a girmeyen vardır tabii ama yanılma payı belki %2-3.

2012'den Akılda Kalanlar

Thu, 27 Dec 2012 11:31:00 +0000

Takvimlerden bir yıl daha eksilirken gerek dijital dünyada gerek sosyal dünyada ilginç ve yenilikçi birçok gelişme yaşandı. Bunlardan akılda kalanlara hızlı bir bakış atmak isterseniz aşağıdaki maddeler tam size göre.

1- İsrail, Gazze’ye yapacağı saldırıyı Twitter’dan duyurdu.

http://rt.com/news/first-israel-gaza-idf-706/

2- Facebook, hem bireyler hem markalar için Timeline’ı kullanıma sundu ve tüm dünyada 1 milyar kullanıcıya ulaşıp bunu bir video ile kutladı.

https://www.facebook.com/about/timeline

http://blogs.wsj.com/speakeasy/2012/10/04/facebook-hits-1-billion-users-mark-zuckerberg-does-today/

3- Google'ın arama sonuçlarında en çok parayı ödeyene öncelik vermesine Microsoft ilginç bir şekilde cevap verdi.

http://www.scroogled.com/

4- Pinterest'in birebirini kopyasını yaparak tüm dünyaya kopyalamada ne kadar eşsiz olduğumuzu gösterdik.

http://viz.geliyoo.com/

5- İngiliz Ryanair Havayolu'nun CEO'su Michael O’Leary, uçaklar kaza yaparsa zaten kurtulan kimse olmaz diyerek 1 Euro'ya ayakta yolcu alacağını açıklamasıyla sektörün bir anda ilgi odağı oldu.

http://www.huffingtonpost.com/2012/11/08/michael-oleary-ryanair-ceo-seatbelts-dont-matter_n_2092036.html

6- Yandex Türkiye 1. yılını kutlarken rakibi olan Google, ofislerine makaron göndererek Yandex’e güzel bir jest yaptı.

http://www.teknoger.com/yandex-turkiye-1-yasini-kutluyor.html

7- Facebook Retargeting ile semantik web (web 3.0)'in ayak seslerinin iyice duyulmaya başlandı.

8- Akıllı telefon sektörü notebook sektörüne göre daha çok konuşulmaya başlandı. Notebook sektörü rekabete kurban giderken akıllı telefon sektöründe markaların amiral gemisi (üst segmente hitap eden en üst düzey ürün) olup olmaması önem kazandı.

9- One Like Son’un Start the show adlı albümü tamamı iPhone ile kaydedilen dünyanın ilk albümü oldu.

http://mashable.com/2012/01/17/first-iphone-recorded-album/

10- Mc Donalds’ın TV kanalı açma kararı aldı.

http://www.nbcchicago.com/news/business/mcdonalds-tv-channel-132002658.html

11- ABD’nin Teksas eyaletindeki bir hastanede yapılan beyin ameliyatı Twitter’dan anlık tweet’lerle canlı yayınlandı.

http://news.yahoo.com/blogs/sideshow/hospital-live-tweets-brain-surgery-191059153.html

12- Google’ın augmented reality gözlüklerinin testlerine başladığını duyurup bir de video yayınladı.

http://bits.blogs.nytimes.com/2012/04/04/google-begins-testing-its-augmented-reality-glasses/

13- Papa Benedict XVI https://twitter.com/pontifex hesabıyla Twitter’a girdi.

Sosyal TV Reyting Sisteminin Türkiye'deki Olası Etkileri

Tue, 18 Dec 2012 22:21:00 +0000

Dünyaca ünlü Nielsen araştırma şirketi blog'unda, 2013 TV yayın döneminde Twitter ile ortak çalışmaya başlayarak TV programlarının Twitter'daki konuşulma oranlarını -bir anlamda sosyal TV reyting'ini (social TV rating) oluşturacaklarını duyurdu. İki şirket bu işbirliği ile bir anlamda Nielsen'in mevcut TV reyting'lerinin sağlamasını yapacak ve TV izleyicilerinin sosyal aktivitesini anlamlandırabilmek adına gerçek zamanlı ölçümler TV şirketleriyle, reklamverenlerle paylaşacak.

Konuyla ilgili Fox Networks Group CEO'su Peter Rice, Nielsen reyting verileriyle entegre olacak Twitter paylaşımları bize, reklamverenlere ve yapımcılara oldukça faydalı oalcağını belirtiyor. Bu hizmetin şimdilik sadece ABD için geçerli olacağını bilsek de yakın ya da orta gelecekte Türkiye'ye gelebileceğini umarak artıları-eksileri üzerine biraz beyin fırtınası yapalım.

- Reyting'ler bilindiği üzere AB grubu, C grubu gibi çok yüzeysel bir hedeflemeye sahip. Sosyal TV reyting'i ile yeni hedef kitleler, yeni kişilikleştirmeler de mümkün olacaktır. Şu an yapımcılar en azından -Türkiye'de- ülkenin ekonomik, siyasal durumunu gözönüne alarak biraz da sezgisel olarak düşünerek eskinin tutan prodüksiyonlarından hareketle yeni prodüksiyonların altına imza atıyor. Bu sistemle birlikte somut veriler ışığında niş kitlelere yönelik programlar yapabilecekler. Bu da -özellikle Türkiye'de daha 3. bölümünde yayından kaldırılan veya kemik seyircisini oluşturmasına rağmen yeterli reyting'i almıyor diye yayından kaldırılıp internette, parkta bahçede örgütlenip basbas bağıran kitlelere de fayda sağlayacak. Tabii yurdum insanının takım tutar gibi dizi tutması da bu işin aksayan yönlerinden biri olabilir.

- Türkiye'de reyting sistemine duyulan güvensizlik reyting şirketlerine yapılan baskınlarla, reyting'lerin ölçümlerinin bir süre durmasıyla had safhaya yükseldi. Bence uluslararası güven duyulan bir reyting sistemine ihtiyaç var. Maalesef biz beceremiyorsak beceren birileri çıkacaktır. Ki zaten şurda 2-3 sene öncesine kadar örneğin Eskişehir'i örneklem olarak Kayseri temsil ediyordu. (İçinizden Eskişehir neree Kayseri nere dediğinizi duyar gibiyim.) Yani hadi sistemde düzgün desek bile yine de evren içinde örneklem yetersizliği var. Bir de buna son zamanlarda ortaya çıkan ''yapımcıların reyting cihazı olan evlere para vererek kendi yapımlarını ikinci bir TV'de boş odalara izlettirdiği'' iddialarını eklersek mevcut ölçümün ne kadar yaş olduğunu anlayabiliriz. (Bu sistemin düzelmesi için sesini çıkarması gereken ilk merci markalar ama onlar da seslerini çıkarmıyor.)

- Sistemi kendi lehine çevirmek isteyenler kendilerine yine burada oyun sahası bulabilir. Para verir kendisiyle ilgili yazılmış tweet'leri retweet ettirir, favorilere eklettirir. Twitter ünlüleriyle çalışır. Yani sistemin açığı her türlü var. Evlerinde reyting cihazı olanlar yerine artık Twitter'da bol takipçisi olanlar para kazanmaya başlar. Bunun için merdivenaltı ajanslar bile kurulabilir.

- Peter Rice'ın dediği gibi hem TV'lere hem reklamverenlere hem de yapımcılara müthiş bir insight sağlar. Çünkü çoğu insan artık birden fazla ekranı aynı anda kullanıyor. TV izlerken tweet atıyor, Facebook'a giriyor. Insight konusundaysa Türkçe'nin kinaye gücünü burada eksi puan hanesine yazabiliriz. Zira özellikle Türkçe'de sadece keyword monitoring'i dışında canlı bir kişinin de mutlaka incelemesi gerekir. Tabii burada bir hashtag ile iş kurtarılabilir mi bilmiyorum, denenebilir.

Sonuç olarak yeni sistemin belli bir açığı olsa da yenilikçilik doğru temellere oturtulduğu taktirde herkese fayda getirir.

2013 İş Geliştirme Check List'i

Mon, 17 Dec 2012 10:58:00 +0000

Inc.com'da, 2013'te işini büyütmek isteyenlere şimdiden yapılması gerekenlere dair bir check-list yayınlandı. O listeye buradan ulaşabilirsin. Burada ise, biraz bu liste ışığında biraz tecrübeler ışığında 2012 biterken, 2013 başlarken işini geliştirmek için neler yapabilirsin, bunları bulabilirsin.

1- İlk olarak, 2013 amaçlarını, finansal hedeflerini ve bütçelerini finalize et, onları netleştir. Bunun için mümkünse Ocak ayını bekleme. Ocak ayı bunları hafiften uygulamaya koyacağın aydır, tercihen yeni hedefleri belirleyeceğin ay değil. Mevcut kaynaklarını ve hareket alanını iyice belirle ki 2013 stratejik planlaman da bunun paralelinde olabilsin, uçup kaçmasın.

2- 2013'ün ilk çeyreği (Q1) için ana önceliklerini belirle. Çoğu insan birden fazla şeye aynı anda odaklanmaya çalışabilir. Hep derim her işte orta karar olacağına her şeyden biraz bilip bir işte en iyisi olmak gerekli diye. Eğer senin birden fazla önceliğin varsa bunları kendi içlerinde bir önem sırasına koy. Bir hedef için haftada belli bir saat veya belli bir gün ayıramıyorsan buna yeterince önem vermiyorsundur belki. Önem vermediğin bir şeyi önceliğe koyup gerçekleştirememek de seni kağıt üstünde başarısızmış gibi gösterebilir.

3- Hedefindeki insanları daha iyi tanımak için bir plan hazırla içinde sosyal medya da olsun. Dünya değişiyor. İhtiyaçlar da değişiyor. O yüzden güncel olman, müşterinin en güncel ihtiyaçlarını, 2013 hedeflerini, 2012'de neden rakibini değil de seni seçtiğini bilmen önemli. Onların sosyal medya hesaplarını takip et, kimi zaman oraya isteklerini en yalın haliyle yazabilirler. Bunlar güzel ipucu olur. Kısacası sohbet et, arkadaş gibi ol. Sosyal medya bunlar için güzel bir araçtır.

4- Kurum kültürünü, ortak değerlerini paylaşmayan çalışanların mı var? Şirketi yavaşlatan insanlar mı var? Bunları belirle ve bir aksiyon planı hazırla. Bu kişiler her organizasyonda olabilir. Kişi iyi bir çalışan olabilir ama kurumun benimsedikleriyle, kendi göreviyle uyuşmuyor olabilir. Bu işler biraz futbol gibidir. Orta sahada çok iyi bir futbolcu daha iyi bir takıma gitse bile mevkiisi dışında örn. forvette sağ kanatta oynatılırsa ne kadar başarılı olabilir bunu düşün.

5- ROI (Yatırımın geri dönüşü) oranlarını hesapla. 2013'te örn. kampanya yapacak mısın, ürünün ya da ürünlerin içinde yaşlanan ürün var mı? Pazarda tutundurma faaliyetleri gerekecek mi? Sponsorluk düşünüyor musun, bazı event'lerde standlarınla boy gösterecek misin? gibi gibi noktaları düşünerek yatırım alanlarını netleştirip hangilerinden ne kadar geri dönüşü alabileceğini hesaplamaya çalışmak önemli. Bir kaç farklı senaryosu olan hikayeler hazırlamalı ve her senaryoya da hazırlıklı olmalısın.

6- Paydaşlarına, müşterilerine, çalışanlarına teşekkür notu yolla. Ama bence bu sıkıcı bir matbaada hazırlanmış üzerine adının basılmış olduğu copy paste ürünler olmamalı. Hazırlanacak sayı dahilinde mümkünse teşekkür notlarının her biri elle yazılmış, emek verilmiş olmalı. Zaman harcatabilir ama emin ol daha samimidir. Fakat dediğim gibi sayı önemlidir. 1000 tane hazırlaman gerekiyorsa iş samimiyetten çıkar işkenceye döner. Ayrıca çalışanlarınla sosyal medya hesaplarınla da etkileşime geç, özel günlerini bir onlara bir tweet de atabilirsin. Yani online konuşmalara da -dengeli olarak- katıl.

7- 3-5 yıllık amaçlarını belirlemeye çalış. 3-5 yıla kim ölee kim kala dediğini duyar gibiyim. Ben de otur saatlerce bunun için yaz, çiz kafa patlat demiyorum ama en azından 3-5 sene sonrasına dair bir bakış açın, vizyonun olsun. Müşteriler bundan çok etkilenirler. Bunun için de başta kendi sektörün olmak üzere birçok sektörde trend'leri takip et. İşine entegre etmeye çalış, bunu uygun ve başarılı bir şekilde yaparsan sektöründe liderlik bile kazandırabilir -değilsen şayet.
Bunun için güzel bir site: http://www.trendwatching.com/
Prezi'de işinle ilgili bulacağın sunumları da incele, bunlar da sana farklı bakış açıları kazandıracaktır. Örn. sağlık sektöründe çalıştığını farzedelim. Buradan güzel sunumlara erişebilirsin.

8- Acil durum planlarını kontrol et. 2013'te şirkette bir değişiklik meydana gelecekse bu değişikliğin sebep olabileceği sorunlara karşı şimdiden bir aksiyon planı oluştur. Aşağıdaki duruma düşme :)

9- Ve tabii özellikle yılın son günleri biraz dinlen, rahatla güzel bir yılbaşı geçir. Hatta bütçe dahilinde mümkünse şirketinde bir yılbaşı partisi organize et, çalışanlarını, müşterilerini de davet et ve şunu sakın unutma: İş hayatında ilişkiler sıkıcı toplantılarda değil; sosyal ortamlarda, partilerde, yemeklerde gelişir. O yüzden senin ve çalışanlarının müşterilerinle ilişki geliştirmesi açısından bu tür etkinlikler birer altındır.

Markalar Açısından Sosyal Medyada Keşfedilmemiş Sahalar

Thu, 13 Dec 2012 12:03:00 +0000

Dijital iletişim yapan her marka dijitalde büyük resmi görmek ister. Biz neredeyiz nereye koşuyoruz sorularının cevabını haklı olarak bilmek ister.

Hani bu yazımda sosyal medya iletişiminde büyük resmi görebilmek önemli demiştim ya;

Şimdi de diyorum ki hala markalar açısından sosyal medyada topla oynayabilecek keşfedilmemiş sahalar var. Özellikte e-ticaret girişimleri için.

Türkiye'nin popüler e-ticaret girişimleri internetten alışveriş mi olur yahu? ya gelmezse, bozuk gelirse diyen önyargılı kesimi bile hem zamanla hem GET, Sıfır Risk vb. doğru yaklaşımlarla kazandılar. Peki bu şirketler sosyal medyada neler yapıyorlar? Düzenli topluluk yönetimi, içerik girişleri vb. evet var. Kampanyalar var mı var. Ancak benim gözlemlediğim -ki buna birçok diğer marka da dahil- büyük resmi görmüyor ve sosyal medyanın sağladığı ileri hedefleme imkanlarını kullanmıyor.

En temelinde şu soru sorulabilir mesela: Sosyal medyada bu kadar ileri hedefleme mümkünken neden bir alışveriş sitesini açınca herkes aynı ürünleri görüyor?

Sosyal medyası gerek hayran sayısı gerek iletişim açısından oturmuş bir e-ticaret girişimi web ile Facebook sayfasını entegre ederek hem birbirine trafik paslayabilir hem de daha özelleştirilmiş bir alışveriş deneyiminin yolunu açar.

İyi dedin de nasıl olcak bu iş diyenlere:

Şimdi bu zat-ı muhterem girişimler Facebook sayfalarını web sayfaları ile konuşturarak ucuna havuç da koyarak bir platform oluşturur. Arkadaşlarımın alışverişini, yorumlarını ve like'larını bana öncelikli olarak gösterir. Böylelikle arkadaşa dayalı alışveriş deneyimini bir üst level'a çıkarır ve Facebook etkileşimiyle sitenin bounce rate'ini de (siteden hemen çıkma oranı) düşürebilir. Bu iyidir. Facebook'ta arkadaş listeleri henüz efektif kullanılmıyor pek. İleride kullanılırsa buradan da bir filtreleme yapılabilir.

Peki benim ilgileneceğim ürünü bana nasıl sunabileceğine gelirsek;

Kampanyalarla Facebook profillerinden çekilebilecek sevilen sinemalar, diziler, tutulan takım, like edilmiş markalar, şarkıcılar, ilişki durumu, yaşadığı yer vs. paralelinde hedef kitleyi daha da kişilikleştirip özelleştirerek bana ürünler sunar ve böylece kullanılabilir istatistiklere ve dönem sonu know-how'a da ulaşılabilir.

Türkiye'de ajanslar iş yükünden olsak gerek veri yığınlarını, excel'leri pek işleyemiyor, anlamlandıramıyor. Developer'dan kampanya katılımcılarının bilgilerinin yer aldığı excel'ler geliyor fakat çoğu zaman veriler işlenmeden o excel'de kalıyor.

Dijital strateji içerisinde kampanyalar büyük bir halkayı tamamlayan küçük parçalar olmalı. Her bir kampanya verisi bu yazımdaki gibi düzenli olarak işlenmeli ve o veriler, enformasyon ve mümkünse knowledge düzeyine yükseltilerek halkanın parçaları yavaş yavaş tamamlanmalı. Bu aksiyonlar aynı zamanda yıl içerisinde "bi uygulama yapalım, şu burdan uçsun, bu burdan kaçsın" tarzı yaklaşımların da önüne geçecektir. Çünkü ne yapılacağı ana hatlarıyla önceden belirlenmiştir.

Sosyal Medyanın 16 Kuralı -2

Mon, 03 Dec 2012 10:48:00 +0000

İlk 8 madde için: http://erencaner.com.tr/2012/11/Sosyal-Medyanin-16-Kurali-1.html

9- Fanlarının senin markan olduğunu, iyisiyle kötüsüyle seni yansıttığını bil.

10- İster şemsiye marka ol, ister olma. Ürün gamın ister çok geniş olsun ister olmasın. Sosyal ağlarda sürekli kendi ürünlerini basma. Sıkıcı olursun. Tüm kesimlere hitap eden milli maç vb. konularda da konuş. Hem daha çok etkileşim kazanır hem de sıkıcılıktan uzaklaşırsınız.

11- Çekilişler ve yarışmalar her zaman ilgi çekicidir. Hep böyle olmuştur, bundan sonra da böyle olmaya devam edecektir. Alternatifleri vardır tabii ki tercih edilebilir. Sürekli aynı şeyi yapma ama kullanmaktan da çekinme.

12- Marka olarak sosyal ağlara rakiplerimize hızlı bir çalımla girelim diye düşünüp buna çoğu gibi sadece Facebook ve Twitter ile başlarsan pek farkın kalmaz. Pinterest'i de kullan. Candır. Web sayfanızın tozlu ama güzel yapraklarına canlılık kazandırır, hit kazandırır. Ayrıca yapısı gereği takipçi sayısına göre Twitter'la karşılaştırdığımızda Pinterest daha çok etkileşim verir. Ayrıntılı bilgi için tıklayın. Yeni ağları takip et, markanı gerekliyse hemen entegre et.

13- Bir kriz planın da olsun mutlaka. Offline'da hazırladığın plan çoğu zaman yetmez, farklıdır. Online - offline entegre bir kriz planınız olmalı.

14- Sosyal medya yalnız çocuk değildir. Onu geleneksel medya araçlarınızla birlikte kullanın. Her iki tarafı da diğer tarafla besleyin. Birbirine pas atın.

15- Çalışanlarını eğit. Ajansına çalışanların için bir sosyal medya kullanım kılavuzu hazırlatabilirsin mesela. Vaktiyle ben 2 farklı marka için hazırlamıştım. Bu neden önemli? Çünkü marka olarak "onu mu yoksa bunu mu çok seversiniz?" tadında bir içerik girdiğinizde altında "Seveceksiniz tabii! Fabrikada yapana kadar canımız çıkıyor!' lu bir mesajı önce sayfanızda sonra rakiplerinizin "sosyal ağlar nasıl kullanılmaz?" adlı sunumlarını renklendiren bir çiçek olarak görmek istemezsiniz değil mi? Çalışanlar ister istemez markasını sosyal ağlarda savunmaya geçebiliyor ve bu da istemeyeceğin sonuçlara sebep olabilir. Eğitim şart.

16- Finansal sonuçları da gözardı etme. Sonuçta para da konuşur. 6 aylık dijital stratejinizin (vallaha biz dijital strateji falan yapmadık, normal girdik işte sosyal medyaya diyorsanız durum daha vahim, hemen hazırlayın ya da hazırlatın.) neresindesin. KPI'larınıza ulaşmış mısın? Geleneksel reklam bütçenden kısıp dijitale ayırdıysan dijital yeterince reklamınızı yapabilmiş mi yani attığın taş ürküttüğün kurbağaya değmiş m,? Bunlar ilk akla gelenler. Pas geçmeyin. Dijitalin, sosyal medyanın ölçümlemesi henüz kusursuz olmasa da geleneksel medyaya göre çok ama çok daha iyi. Bir ton para döküp Taksim'deki reklam panolara koydurduğun reklamını kaç kişi görmüş bunu kesin olarak hiçbir zaman bilemezsin ama sosyal ağlarda -özellikle Facebook'ta- bunu en ince ayrıntısına kadar görüp aksiyonunu değiştirebilirsin. Ayrıca Facebook reklamlarında ve Sponsored Stories'lerde başarılı dönüşümlere para öderken Taksim'deki reklam panolarında "a N y ben buraya adam koydurdum 15 kişi görmedi onun parasını ödemiyorum" olmaz.

Sosyal Medyanın 16 Kuralı -1

Thu, 29 Nov 2012 11:11:00 +0000

Markalar Türkiye'de birkaç senedir sosyal medyada aktif iletişim yapıyor. Bu süreçte tüm markalar adeta düşe kalka bazı süreçlerden geçiyor. Bu tecrübelerden yola çıkarak markaların sosyal medyada hem kendini tekrar etmemesi hem de bu sürekli gelişim sağlayabilmesi için sosyal medyada neleri yapması, neleri yapmaması gerektiğini kısa maddelerle karaladım. Bunlar ilk akla gelenler, altlarını tabii sağlam planlarla doldurmak gerekir. İlk 8 madde:

1- Dijital stratejinde büyük bir resmin olsun. Sürekli iletişim tamam ama bu nereye bağlanıyor? Örn. 5 sene sonra hala aynı şeyleri yapmıyor olacağız herhalde. O zaman neyi yapmayı planlıyoruz. Büyümek mi? Social CRM mi? Büyük resmi çizmen lazım kesinlikle ve kesinlikle. Aksi halde aynı çemberin içinde dolanıp durursun.

2- Sen eğer bir fast food markasıysan insanlar senin/ markanın öne çıkan yöneticisinin kahvaltıda, akşam yemeğinde ne yediğiyle ilgilenir. Sosyal ağların rehavetine kapılıp bir açık verirsen bunun şiddeti az ya da çok belki de hiç bitmeyecek bir tepkiye döneceğini bil. Negatif içerikleri de incele, onlardan kaçma, kucakla, pozitife -çok dikkatli olarak- imkan varsa çevirmeye çalış.

3- Sosyal ağlar yaşayan tepki veren, gülen ağlayan bir organizma gibidir, canlıdır. Yaşayıp bitecek bir süreç değildir. Uyumaz asla. Sabah 9 akşam 5 gibi bir algı pek olmaz. Ajans çalışanları buna uyar ama elde olmayan şartlarla markanın kampanyası akşam 8'de de açılabilir. Sabah 4'te " Admiin, uygulama bozuk, kampanyaya katılamıyorum. Acil ilgilen! " gibi mesajlar görebilirsiniz. Sabah ilk iş bunları halletmektir.

4- Word of mounth biryere kadar etkilidir. Özellikle Facebook tarafında reklamlar, Sponsored Stories'ler kaçınılmazdır. Sıfırdan bir sayfa açalım herkes bizi konuşsun olmuyor öyle. Bir bakıma ne kadar ekmek o kadar köfte.

5- Potansiyelleri birbirinden farklı olsa da herkes aslında birer Influencer'dır. Etki alanına göre ayırıp her birine önemle yaklaşmak gerekir.

6- Zeki olmaya çalışma, farkedilir. Zeki ol.

7- Sayfanı update et ya da sil. Tarihin tozlu yaprakları arasında kalmış gibi görünen bir sayfa ne markanın ne de takipçilerinin hoşuna gitmez öyle değil mi?

8- Raporlama gücü önemlidir. Sıkıcı yazı dolu bol slaytlı raporlardan arındırılmış sonuç odaklı basit izleyene kısa zamanda hap niteliğinde önemli bilgileri verecek raporlar önemlidir.

Devamı için: http://erencaner.com.tr/2012/12/Sosyal-Medyanin-16-Kurali-2.html

Başarılı ve Başarısız Dijital Girişimlerin En Temel Farkları

Tue, 27 Nov 2012 10:38:00 +0000

Girişimcilik önemli bir özellik. Girişimcilik hakkında merak ettikleriniz için şu yazıyı okumanızı tavsiye ederim. Başarılı ve başarısız dijital girişimleri incelediğimizde temelinde birkaç fark olduğunu görüyoruz. Kısaca özetlemek gerekirse;

1- Şirketleri değil; bireyleri müşteri olarak almak gerekir. Çünkü şirketleri müşteri olarak alırsanız onların istediği şekilde girişiminizi şekillendirmek zorunda kalabilirsiniz. Ama bireyleri müşteri olarak alırsanız, bireylerin size olan ilgisi zaten şirketleri size doğru çekecektir. Bu konuda başarılı ve başarısız dijital girişimlere iki uç örnek verebilirim.

En başarısız dijital girişimlerden birisi kuşkusuz Myspace. Neden? Nedeni basit. Çünkü şirketleri müşteri olarak aldı. Kısa vadeli kazanmayı düşünüp sayfayı absürt, kullanıcıyı sıkan reklamlarla doldurdu. Sonuç olarak kazanmadı mı kazandı, ama birey odaklı değil; şirket odaklı. Şirketlerin kullanıcıyı sıkan reklamları bireyleri kaçırınca şirketlerin de Myspace'de olmasının bir anlamı kalmadı. Sonuç olarak kayboldu gitti.

En başarılı dijital girişimlerden birisi de bildiğiniz üzere Facebook. O bireyleri müşteri olarak alıyor. Ben bireyleri sayfada tutarsam markalar eli mahkum gelir zaten diye düşünüyor ki son derece haklı. Facebook zaman zaman kullanıcıyı sıkan güncellemeler de yapsa bireyleri 7/24 dükkanına çektiği için markalar da kendini orada olmak zorunda hissediyor. Bunun Facebook'a şöyle bir artısı da var: Bireyler rağbet gösterir. Markalar da yer alır. Facebook kimden para kazanır? Markalardan. Nasıl? Facebook reklamları ve Sponsored Stories'ler ile. Bireyler zaten yer aldığı için markalara karşı son söz her zaman Facebook'ta olur. Myspace gibi markaların her isteğini gerçekleştirmez, bireyi merkeze alır ve bu paralelde markalardan para kazanır.

2- Başarılı dijital girişimler için toplumun nabzını tutmak, toplumdan, hayattan beslenmek gerekir. Teknolojik gelişmeleri takip edip forumları incelemek gerekir. Forumlar, hayattan beslenebileceğiniz, insanların yalın haliyle düşüncelerini, ihtiyaçlarını yazdığı yerlerden biridir. Social Network filmini izlediyseniz kahramanımızın Facebook'un gelişimin aşamasında üniversite arkadaşlarının günlük konuşmalarını nasıl takip edip buradaki ihtiyaçlar doğrultusunda ağını geliştirdiğini görebilirsiniz. Örneğin iPhone üreticisiniz veya iPhone'a rakip bir ürün piyasaya sürmek istiyorsunuz bu linkteki gibi başlıklar sizin işinize yarayabilir.

3- Bağlantı kurabilmek önemlidir. Yani farklı verilerle farklı verileri birbirine bağlayıp bir anlam bir örtük bilgi çıkarabilmek önemlidir. Basit bir örnek: Yeni bir girişiminiz olacak. Türkiye'nin nüfus yapısına, penetrasyonuna benzer, Türkiye'den ileri bir ülke ve oradan çıkmış sunumlar bulmaya çalışın. Örneğin bir tane ülke ve sunum buldunuz. İtalya diyelim. O sunumda e-ticaret sitelerine gelen trafiğin %60'ının cinsiyetinin erkek olduğunu gördünüz ve en popüler sektör de fast food. Hemen bu ülkenin bu konuda Türkiye'den ne kadar ileride olduğunu hesaplayıp benzer nüfus yapısını da gözönüne alarak Türkiye'de bu sektörün aynı şartlar altında ne kadar ilerleyebileceğini bulmaya çalışın. Elbette yanılmalar olabilir ama gidişatı kabaca çıkarabilirsiniz.

Başka bir örnek: Instagram Android için yayınlandığında öğrencilerimden şunu istemiştim:
Türkiye'de/ dünyada iPhone kullanıcısı ne kadar?
iPhone'da Instagram kaç aydır kullanılıyor ve bu sürede kullanıcı artışı ne kadar olmuş? Kaç fotoğraf yüklenmiş?

Sorularını cevapladıktan sonra Android'deki aynı verileri bulmaya çalışıp bir oran orantı kurarak ve elbette teknolojik gelişmeleri de gözönüne alarak Instagram'ın Android'deki ilerleme hızını bulabilirsiniz. Bu da bir örtük bilgiyi ortaya çıkarma çalışmasıdır.

Sosyal medyada ünlülere nasıl ulaşılır?

Fri, 09 Nov 2012 11:15:00 +0000

Bir ünlüye ya da işinizle ilgili sizin için önemli birine ulaşmak istiyorsunuz. Telefon numarası yoksa en güzel yol elbette kolaylık açısından önce Twitter sonra Facebook.

Fakat bir sorununuz var: DM atamıyorsunuz çünkü sizi takip etmiyor. Tam bir tweet attığını görüyorsunuz hemen yazayım şu an online, beni görür diyorsunuz.. Bu sefer de tweet'ine o kadar çok mention geliyor ki sizinki arada kaynayıp gidiyor. Bu hep böyle devam ediyor ya mention'ınızı göremiyor ya da gün içerisinde yoğunluktan geri dönüş yapamıyor. Şimdi bu sorunu nasıl çözebileceğinizle ilgili 2 ipucu vereceğim.

1- Geceleri bekleyin. Yani gün içerisinde attığı bir tweet'e 20-30 mention alıyorsa geceleri bu sayı düşer. Gece saat 02:00 (Sabah da diyebiliriz) Twitter'ın başındasınız ve bir bakıyorsunuz tweet attı. İşte siz fırsat. Hemen iletişime geçin. Çünkü o saatlerde hem Twitter daha sakin olur, sizi görme ihtimali yükselir hem de büyük ihtimal günün yoğunluğunu atmış, daha dingin, daha sakin olmuş olur. Hedefe ulaşma ihtimaliniz artar.

2- Diğer sosyal ağları kullanın. Twitter'da örn. 120.000 takipçisi olan bir ünlünün Instagram'da ve Pinterest'te 250-300 takipçisi olabilir, hatta Türkiye için genelde böyledir. Bu ne demektir? Daha az takipçi daha az iletişim. Yani iletişim için daha kolay bir yol! Buldunuz Instagram'da. Baktınız aktif. En son fotoğrafını bugün, dün veya birkaç gün önce yüklemiş. Çok tavsiye etmesem de hedefe ulaşmak için işte size fırsat. Önce iletişim başlatıcı birkaç cümle ile - bu tercihen soru olabilir - son fotoğrafının altına fotoğrafla ilgili yorum yazabilirsiniz. Sonra baktınız cevap veriyor ya da vermiyor -tonunu mutlaka ayarlamak şartıyla- ulaşmak istediğiniz konuda derdinizi anlatınız. Düşünün. Ünlüsünüz ve yoğunsunuz ve her tweet'iniz 40-50 mention alıyor, ve sürekli başka başka mention geliyor. Buradaki mesajları ne zaman ne kadar sağlıklı okuyabilirsiniz? Ama rahatladığınız bir anda Instagram'dan ya da Pinterest'ten aldığınız ilgi çekici bir mesajı görme olasılığınız, o platformda size gelen mesajlar çok daha az olduğu için çok daha fazladır.

Kolay gelsin. Bol şans!

Eren.

Sosyal medyada marka yöneticileri için Engagement Rate nedir ve nasıl hesaplanır?

Sat, 03 Nov 2012 11:44:00 +0000

Sosyal medyada marka yönetiminde 2011 itibariyle Türkiye'nin önemli lider markaları için önemli olan bir KPI (Kritik performans göstergesi) var: Engagement Rate. Benim de 2011 ve 2012 itibariyle oldukça haşır neşir olduğum bu metrik sosyal medyada marka yönetimi yapmak isteyen herkesin bilip hakim olması gereken bir metrik. Tabii bu metriğe gelmeden önce Socialbakers'ı çok çok iyi özümseyip anlamak, istatistiklerini yorumlamak ve özellikle Analytics gibi Pro tool'larını kullanarak bir knowledge ve mümkünse büyük resmi görebilmek için know-how oluşturmak gerekiyor. Bu da tabii alınacak geleneksel pazarlama bilgileriyle mümkün olabiliyor.

Konumuza dönersek, Engagement Rate'i (ER) Facebook'un Hakkında Konuşanlar metriğine benzetebiliriz. Ama ER bundan daha eskidir. 2011'de bazı markalar Engagement Rate'i KPI olarak en başa yazarken tam olarak ne demek olduğu ve nasıl hesaplandığına dair bir bilgi yoktu. Fakat Socialbakers'ın bunu açıklamasıyla işler netleşti. Özellikle ajansta çalışanların marka tarafına bunu net bir şekilde anlatabilmesi önemli.

FB Average Post ER ise yine seçilen tarih aralığındaki sayfa post'larınızın toplam like, yorum ve paylaşım sayısının, sayfanızın o tarih aralığındaki post sayısına bölünüp çıkan sonucun da aynı tarih aralığındaki hayran sayısına bölünüp 100 ile çarpılmasıyla ortaya çıkan rakamdır.

FB Daily Page ER seçilen tarih aralığındaki sayfa post'larınızın toplam like,yorum ve paylaşım sayısının o tarih aralığındaki hayran sayınıza bölünüp 100 ile çarpılmasıyla ortaya çıkan ER,

FB Average Post ER'ı KPI olarak almanız daha doğru olur.

Dipnot: Ay sonu sosyal medya analiz raporlarınıza bunu metriği dahil ederken birkaç gün beklemeniz gerektiğini sakın unutmayın. Çünkü veriler daha sonra değişebiliyor. 1 Kasım - 30 Kasım için ER alacaksanız bunu 3-4 Aralık gibi alın. Aldığınız tarihin ER'ı sonradan değişebilir. Bu örneği yaşadığım için uyarmak istedim.

Markalar için kullanıcı devri bitti mi?

Mon, 29 Oct 2012 15:37:00 +0000

Kullanıcı kime denir. Bir ürünü alıp kullanma kılavuzunda yazan direktifler doğrultusunda kullanan, tüketen ve görüşlerini yüzyüze olarak ortalama birkaç kişiye ulaştıran insanlara denir. Bu ifade, hayatımıza giren yeni medyanın en çok etkilediği noktalardan biridir çünkü insanlar artık ürünü alıp sadece kullanmıyor. Almadan önce internetten araştırıyor, forumlardan vs. daha önce kullananlardan bilgi alıyor, Twitter'dan soruyor. Aldıktan sonra iyi yanlarını kötü yanlarını blog'unda yazıyor, çiziyor, paylaşıyor vs vs... Hatta markaya direkt sosyal medya üzerinden ulaşıyor derdini, şikayetini ya da mutluluğunu bildiriyor. Markalarda bu kişilerin sosyal medyadaki takipçi sayısıyla, influencer etkisiyle biraz da doğru orantılı olarak geri dönüşte bulunuyor, kendi içinde raporluyor. Bu bakımdan artık tüketicilere, hele kafası zehir gibi çalışan dijitalci gençlerin de içerisinde olduğu bu kitlelere sadece basit bir terimle ''kullanıcı'' demek yetersiz kalıyor. Bunun farkında olan markalar da tarihte hiç olmadığı kadar müşteri merkezli tasarıma, müşteri merkezli üretime odaklanmış durumdalar. Türkiye özelinde düşünürsek sektöründe öncü bir çok marka bunun farkında. Bu da benim sevindiğim nokta.

Twitter'ın kurucusu Jack Dorsey'in blog'unda yazdıklarına göre de şirketlerin kendi müşterilerini artık sadece kullanıcı olarak tanımlamayı bırakmaları gerekiyor. Çünkü artık müşteriler sürecin o kadar içerisinde ve markaya o kadar direkt etki edebiliyor ki kuşkusuz sadece kullanıcı demek influencer etkisi olan bu kişileri yok saymak olabiliyor.

Belki de hem online'da hem offline'da müşterileri influencer etkisine göre segmente etmenin ve her birine uygun birer isim bulmanın zamanı gelmiştir? Çünkü sosyal medya ile markalar, hiç olmadığı kadar müşterilerinden bilgi akışı sağlayabiliyor bu da -araştırmalarla desteklenmek şartıyla- markalara yeni müşteri segmentasyonuna olanak verebiliyor/ vermelidir. Tüm müşterilere düz mantıkla kullanıcı diyemeyi bırakmak; segmente ederek bu segmentasyonlara hem online hem offline'da dokunmak gerekiyor. Sözün özü: İster bir şemsiye markanın alt markası olsun, ister başlıbaşına bir marka olsun ajansına gönderdiği brief'inde bile tek bir kişilik çizmemesi, ana bir kişiliğin altında birkaç kişilik çizmesi gerekiyor. Bunu yapabilmek de tabii AR-GE çalışmalarıyla, yatırımlarla doğru orantılı olacaktır. Bu ne demektir? Daha az mızmızlanan, daha çok mutlu olan müşteri demektir. Bu da markaya bağlılığı, fiyatla daha az rekabet ederek satışı getirir...

Markaların aşağıda tweet'lediğim sorunu yaşamaması için de gereklidir.

İş Hayatında - Okulda Etkili Mülakat Teknikleri

Wed, 17 Oct 2012 21:46:00 +0000

Bir üniversiteye ya da işe girmek istiyorsunuz. Ama önünüzde kapı gibi bir mülakat var. Kuşkusuz bu mülakatta bıraktığınız izlenimler çok çok önemli olacak. Başarılı bir mülakat çoğu zaman eşittir başarılı sonuçlar demektir. Bu yazıda şu ana kadar iş dünyasında ve okullarda edindiğim tecrübeler doğrultusunda mülakatlarda nasıl olmanız gerektiğini açıklayacağım. Ki bu yazdıklarımı uygularsanız siz de benim gibi bir üniversitenin mülakatından birinci olarak çıkabilirsiniz :)

Öncelikle ilk iş olarak seçeceğiniz kıyafetten başlayalım. Elbette başvurunun resmiyetine göre kıyafet de değişir ama hep şunu düşünün. Çok resmi olmayan bir mülakata normalin hafif üzerinde resmi giderseniz yadırganmaz ve kimi zaman hoş karşılanırsınız ama resmi bir mülakata daha günlük kıyafetlerle giderseniz hem diğer adayları ya da ortamı görünce moraliniz bozulabilir ve pek ciddiye alımayabilirsiniz. Başvuru resmi bir kıyafeti istemiyorsa bile hep - çok abartmadan- bir tık resmi gitmekten zarar gelmez, fayda gelir. Kıravat takın. Varsın ne mülakattakilerin ne diğer çalışanlarının hiçbiri takmıyor olsun. Siz takın, verdiğiniz özeni gösterin. İşe başlarsanız sonradan takmayabilirsiniz.

İkinci olarak tabii saç,sakal bıyık vs. kesilmiş, yeni düzeltilmiş olmalı. Giydiğiniz gömleği - mülayim tipine girmeden - dışarıya taşmadığını düzenli bir şekilde pantolonunuzun içinde olduğuna dikkat edin ki sokaktan geçerken uğramış havası vermeyesiniz.

CV'nizi mümkünse gittiğiniz şirkete daha çok uyan özelliklerinizi daha öne çıkarır şekilde güncelleyin, başvuruyla ilgisiz şeylerle doldurmayın mülakatta aşağıdaki ofsayta düşmeyin :)

Tokalaşırken mıymıntı gibi elinizin ucuyla tokalaşmayın.Karşınızdakinin bayan olabileceğini de düşünerek çok fazla sıkmadan ama kendinden emin bir sertlikte sıkın.

Ne çok rahat bir şekilde oturun ne de çok mülayim tavırlarla kalıp gidecekmiş, üflesen uçacakmış modunda olun. Ortasını bulun.

Görüşmeye başladınız. Kendinizi tanıtmanız istendi. Süreyi iyi kullanın. Sizden tüm yaşamınızı, ilköğretim anılarınızı anlatmanız istenmedi. Geçmişten bugüne doğru gelin ama ilköğretim gibi uzak geçmişe çok vakit ayırmayın. Lise ve özellikle üniversiteye odaklanın. Master varsa liseye de pek girmeseniz olur. Karşıdakine ''özet geç'' dedirtmeyin.

Konuşurken tanıştığınız, iş yaptığınız sektörün ileri gelenlerinden isimler varsa onlardan bahsedin.

Aksi bir şey söylenmedikçe karşınızdakine özellikle ilk görüşmede bey/ hanım şekliyle konuşun. Ortama göre daha sonra bunu kaldırabilirsiniz.

Ve tabii ki maalesef ingilizcenizin iyi olduğunu göstermenin bir yolu da ingilizceyi özümsediğinizi, günlük hayatınıza aldığınızı göstermektedir. Yani mülakat esnasında bol bol - ama yine abartmadan - ingilizce kelimeler kullanın.

En önemlilerindendir: Konuşmayı - küstahlaşmadan - siz yönlendirin. Yani size bir soru mu geldi arkasından siz de bir soru sorun. Ya da sizden üniversitedeki ya da x şirketinde yaptığınız bir projeyi anlatmanız sorulduğunda onu anlatın hemen arkasından daha övündüğünüz, dile getirmek istediğiniz yurtiçi olur yurtdışı olur bir iş vardır onu söyleyin. Şöyle bir iş vardı duydunuz mu diye sorun arkasından açıklayabilirsiniz. Burası en önemlisi. Mülakatı siz yönlendirin. Pasif kalıp soru yanıtlayan durumunda kalmayın. Mülakat sessizliğe bürünmesin.

Buraya başvuruyorum ama burası olmazsa herhangi başka bir yerde de çalışabilirim, okuyabilirim mesajını amman ha sakın vermeyin! Sizin amacınızın, hedefinizin, idealinizin burası olduğunu karşınızdakinin kafasına iyice yerleştirin. Yani rüzgar nereden eserse değil; ideali amacı olan, kafasına koyduğunu yapan insan modelinde olduğunuzu gösterin. (Çünkü, ideali olan, kafasına koyduğunu yapan tavrınız işinize de yansıyacağından işveren için daha verimli görüneceksiniz.)

Sektörünüzden mutlaka kitaplar okumuşsunuzdur. Örneğin pazarlama iş başvurusu için Philip Kotler okumadan gitmeyin. Mülakatta arada Kotler gibi sizin sektörünüzün ileri gelen kişilerden, blog'lardan örnekler verin, sektöre ve işe hakim olduğunuzu gösterin. Tabii abartmadan yine.

Maaş konusunda asla ne verirseniz ona razıyım havasında olmayın. Mutlaka belirlediğiniz bir rakam aralığı vardır. Bunu söyleyin ve net olun. Rakamınızı net söylemeniz, kendinizden emin olmanız karşınızda da olumlu etki bırakacaktır. Tabii bunu yaparken paragöz sıfatı yememeye özen göstermelisiniz. Arada çok uçurum olacağını düşünüyorsanız benim rakam aralığım budur deyip onlardan da bir rakam duymak isteyebilirsiniz. Ama bu rakam genelde aşağıda olacağı için bu yol cebinizde dursun, onu sona saklayın.

Tüm bu yazdıklarımı yapın ama işverenin ağzının içine bakar modda da olmayın. Bu işle ilgili düşünceleriniz sorulduğunda siz ne zaman cevap verirseniz ben beklerim, ne derseniz o modunda olmayın. Şu gibi bir mesaj verebilirseniz tam dengeyi bulursunuz: Bu şirkette çalışmaktan mutluluk duyacağım, kendimi bu şirkette geliştirebileceğime inanıyorum ancak sizin benim dışımda diğer adaylarla görüştüğünüz gibi ben de başka şirketlerle görüşüyorum. Çalışacağım şirketi hızlıca belirleyebilmek için cevabınızı bekliyorum.

20 kişi arasından bunları uygulayarak birinci olduğum teknikleri samimi bir şekilde anlattım. Deneyin, uygulayın, uygulattırın, dengeyi bulun, başarısız olmanız zor. Kendinize de iyi davranın, sorularınız olursa çekinmeyin.

İşverenleri Etkileyecek CV Hazırlamanın Yolları

Tue, 16 Oct 2012 13:44:00 +0000

CV hazırlamanın tek bir doğru yolu yoktur. Kişiden kişiye, sektörden sektöre değişkenlik gösterir. Ama tabii bazı noktalar iş dünyasının genelinde kabul gören çizgilerdir. Ben burada hem bu kabul gören çizgileri hem de özellikle dijital alana hakim/ hakim olmayı amaçlayan kişilere etkili CV nasıl hazırlanır onu anlatmaya çalıştım.

Öncelikle CV'nizi Word (doc., docx) olarak hazırlasanız bile asla bu formatta göndermeyin. Editable olmasın. PDF gönderin. İş dünyasında bu daha şık karşılanır. İlla Word olarak göndereceğim derseniz de
yine editable olmasın, sadece okunsun, düzenlemek için şifre girmek gereksin. Sizin CV'nizi internette aynı şekilde alıp başkalarının kullanmasını istemezsiniz herhalde. Yaşadığım için biliyorum. Bknz. http://www.bilgisayarkurdu.com/word-belgeleri-nasil-sifrelenir-2057/

CV'nizi ingilizce hazırlayın. İngilizce CV'yi Türkçe başvurularda kullanabilirken, Türkçe CV'nizi İngilizce başvurularda kullanamazsınız.

CV'nizdeki noktalama işaretlerine ve fonta çok dikkat edin. Örneğin ikinokta üstüste işaretini 3 defa altalta kullanırken bu hep ip gibi aynı sırada olsun. Satır kaymasın. Fontunuz Arial'se hep Arial kullanın. Bazen Arial'le başlayıp Times New Roman ile biten CV'ler gördüğümden uyarmak istedim.

İş dünyasında yazılı olmayan kurallardan biri de e-mail adresinizin @hotmail.com uzantılı olmaması; ya [email protected] ya da [email protected] gibi bir şekilde olmasıdır. Alternatif olarak [email protected] ya da [email protected] gibi de olabilir. Sakın liseli, üniversiteli günlerinizde kullandığınız [email protected], [email protected] tadındaki e-mail adreslerinizi iş hayatınızın kıyısına köşesine bile bulaştırmayı düşünmeyin. İnci gibi temiz, ad soyad bi e-mail adresiniz olsun. Bu sizi daha profesyonel gösterir. Boş zamanlarında MSN'de takılan gençlikten bir nebze olsun ayırır.

CV'nizde sosyal medya hesaplarınız net bir şekilde yer alsın. Örneğin benimkinde aşağıdaki gibi yer alıyor. Temiz, net, kısa, öz. Facebook profilinizi kullanıcı adınızla yazın, profile ID'niz olmasın.

LinkedIn : linkd.in/ErenCaner
Facebook : facebook.com/erenocanero
Twitter : twitter.com/erencaner
FriendFeed : friendfeed.com/erencaner

Bir kurumsal blog'da, bir dergide yazıyorsanız bunu mutlaka belirtin, linkini verin. CV'nizde verdiğiniz tüm linkler direkt tıklanabilir (hyperlink) olsun.

CV'nizi bölümlere ayırın. Örneğin: Kişisel bilgiler bölümünde adresinizi, medeni durumunuzu, doğum tarihinizi, bildiğiniz dilleri seviyesiyle birlikte ve üstte bahsettiklerimi verin. Eğitim bölümünde eğitim, iş tecrübeleri bölümünde de iş tecrübelerinizi verin. Katıldığınız ve/veya düzenlediğiniz projeleri Türkiye'deki ve varsa Avrupa'daki olarak ikiye ayırabilirsiniz. Referans yazmayı ben şahsen çok fazla tercih etmem ama yazmak isteyenler son bölüme yazabilir.

CV'nizde belirttiğiniz eğitim, iş, proje vs.bilgilerinizin tümünü kendi alanı içinde en yeniden en eskiye doğru yazın. Benim eğitim bölümünden bir kısmı örnek olarak ekliyorum.

Gördüğünüz gibi, henüz Galatarasay Üniversitesi Master programı bitmediği için 2011- şeklinde yer alıyor. Bu sene biterse ki bitecek o 2011- 2012 şeklinde güncellenecek. Sadece 2011 yılında olup biten bir şey olsaydı 2011 yazıp (-) koymayıp bırakabilirdim.

Şimdi biraz daha can alıcı kısımlara geldik.

CV'nize mutlaka görseller ekleyin. Bir proje mi yaptınız, bir kampanya mı hazırladınız, onların internette yer alan haberlerindeki görselleri ya da elinizdeki görsellerden ekleyin. Haber linklerini de koyun. İnandırıcı olsun. Her zaman şunu sorun kendinize: CV'mi inceleyen kişi benim bu işi/projeyi gerçekten yapıp yapmadığıma nasıl emin olabilir? İşte eklediğiniz her işi bir önem sırası dahilinde görsellerle, haber linkleriyle destekleyin.

Ayrıca istatistikler, rakamlar çoğu zaman önemlidir. Karşınızdaki kişiye daha anlamlı gelebilir. Yaptığınız iyi bir iş mi var, iyi bir kampanya mı var. Buna kaç kişi katıldı, kaç defa download edildi vb. bilgileri -çok abartmadan- verin.

CV'nizin bir teması olsun. Düz beyaz arkaplana sıkıcı bir şekilde hazırlamayın. Bu, sağdan soldan uçan kaçan efekt'ler görseller olacak demek değil. Sade ama şık, gözü yormayan bir Word teması da kullanabilirsiniz.

Tabii ki fotoğrafınız olsun. Ama büyüteçle bakılacak kadar küçük olmasın. Zoom yapmadan net görülebilecek boyutta olsun.

CV'nizin önyazısı olsun. Yani ister 3. şahıstan ister kendi ağzınızdan bugüne kadar ne yaptığınızı sade cümlelerle anlatın. Bu ön yazıyı ben CV'min sağ tarafında bir bölüme temamın ayırdığı alana eklemiştim. Böyle yapmak güzel olur ama tercihen gönderdiğiniz kişilere mail içine de ekleyebilirsiniz. Hazırlayacağınız bu ön yazı kariyer.net, yenibiris.com, monster.com gibi kariyer sitelerinde de işinize yarayacak.

Bunların yanına bir de görüntülü CV koyarsanız çok daha tatlı olur. Alın bir kamera, cep telefonu vs. geçin karşısına, kendinizi anlatın, heyecanınızı, ne kadar istekli olduğunuzu gösterin. Yükleyin Youtube, Vimeo gibi sitelere. Başvurularınızda CV'nizin yanına link olarak ekleyin. Çok etkili olur.

Son olarak, gereğinden fazla eğlenceli iş ilanları da CV'ler de çok samimiyetsiz geldiğinden pek tercih etmediğimi de belirtmek isterim. Mesela bir iş başvurusunda Facebook Zaman Tüneli üzerine hazırlanmış bir CV geldi. Sıradışı olmak güzel ama sıradışı olmanın da sektörden sektöre, şirketten şirkete ve kişiden kişiye değiştiğini de unutmamak gerekir.

Müşteri Deneyimleri Üzerine: Kişilikleştirme mi Kişiselleştirme mi?

Fri, 05 Oct 2012 20:52:00 +0000

Son zamanlarda çevremizdeki markaları dikkatle gözlemlediğimizde büyük çoğunluğunun ürünlerini kişiselleştirdiğini görürüz.Ürünlerin nasıl daha kişisel kılınabileceği hakkında yoğun uğraşlar verilmektedir. Ürünler kendi istediğimize göre kişiselleştirilebildiğinde kendimizi çok mutlu hissederiz, bize artı bir değer yüklendiğini düşünürüz.

Kişiselleştirme çok güzel bir pazarlama deneyimi fakat bunun başarılı olabilmesi için mümkün olduğunca fazla müşteri verisine ihtiyaç var. İşte olay tam bu noktada kırılıyor aslında. Tamam, müşteriler kişiselleştirilmiş ürünleri istiyorlar ama kişisel verilerini paylaşmak istiyorlar mı?

Hayır.

E bir bakıma haklılık payı da var. Her reklam verene, her işletmeye bilgilerimizi dağıtırsak evimizin yolunu bulamayabiliriz.

Pazarlamacılar için kişiselleştirme bir amaç değil araç. Aslında istenen müşteriyle yakın olmak, müşterinin aklında ilk gelen isim olmaktır.

Peki ya kişilikleştirme?

Kişilikleştirme, hedef kitlenizde bulunan insanların size ve rakiplerinize karşı sergilerdiği davranışlar bütünüdür aslında, her biri birer prototiptir. Yani, mağazanızı en fazla 7 farklı müşteri tipinin ziyaret ettiğini varsayalım. Her birinin size karşı davranış biçiminin sizin tarafınızdan araştırmalarla somutlaştırılmış halidir aslında kişilikleştirme. Faydası da şudur ki, kişiliklerinizle çalışırken geliştirdiğiniz deneyim olgunlaştıkça, bu kişiliklerin potansiyel gelişimini görmeyi sürdüreceğiniz için kişisel bilgilerini onlardan istemenize gerek kalmaz. Bu da sürtüşme oranını azaltıyor. Her kişiliğe göre davranışlarınızı şekillendirebiliyorsunuz. Kişiliklerinizi netleştirdikçe hangi kişiliğe ağırlık vereceğinizi hangisini belki de pas geçeceğinizi tespit edebiliyorsunuz.

Genellikle, x kişisinin kadın olduğunu bilmeniz, onun 20 yaşında ya da 60 yaşında olduğunu bilmenizden daha önemlidir. Çünkü, kadın olduğu için sakallarını kesmesi gibi bir durum söz konusu değildir fakat cinsiyetini bilmediğiniz 20 yaşındaki biri de 60 yaşındaki biri de sakallarını kesmeye ihtiyaç duyabilir.

Sonuç itibariyle, bir müşterinin davranışını,satın alma tarzını bilmek onun kişisel bilgilerini bilmekten daha değerlidir. Çünkü davranışlarıyla içinde bulundukları durumları anlatırlar adeta. Örneğin, daha önceden bir kitap aldıysanız tekrar satın alma olasılığınız yüksektir ya da bir fotoğraf dergisine abone olduysanız fotoğraf makineleri, objektifleri ile de ilgili olabileceğiniz düşünülebilir.

Sosyal Medya ile Geleneksel Medya Arasındaki Farklar Neler Ola Ki?

Sun, 16 Sep 2012 19:38:00 +0000

Bugünlerde Galatasaray Üniversitesi Pazarlama İletişimi Yönetimi bölümündeki projemi (tez gibi) başladım. Konum ise Sosyal Medyada ve Dijital Alanda Marka Yönetimi. Elbette direkt bu konuya girmeden önce okuyucuların sosyal medya hakkında pek bilgisi olmadığı varsayılıp önce bir sosyal medyayı, bu alandaki farklılıkları anlatmak yani genelden özele gitmek gerekir. Bende bu anlamda sosyal medya ile geleneksel medya arasındaki farklılıkları yazdığım bu bölümünü sizlerle de paylaşayım istedim. Şöyle ki;

Sosyal medya, geleneksel medyaya göre de bir takım farklılıklar gösterir ki bu farklılıklar günümüzde sosyal medya üzerine ilerleyen dijital marka iletişiminin, markaların neden sosyal medyada yer alması gerektiğinin de sebeplerini oluşturur.

Sosyal medya ile geleneksel medyanın farklılıkları:

1-    Sosyal medyada reklam hedeflemesi çok daha keskindir. Örneğin; Bir şirketin hedef kitlesinde 18-25 yaş grubu, bekar, erkek, üniversite mezunu, pop müziğe ilgi duyan kişiler olduğunu varsayarsak bu hedeflemelerin tamamını Facebook reklam hedeflemeleriyle yaparak direkt bu kişilere ulaşılabilir. Geleneksel medyanın aksine sadece bu hedeflemedeki kişilere ulaşıldığı için bu hem maliyet hem zaman tasarrufu demektir fakat geleneksel medyada reklam veren bir şirket hedefleme olarak en fazla TV kanalı, reklam saati, TV programı hedeflemesini reyting sonuçları ışığında yapabilir. Günümüzde reyting sonuçları Türkiye’de de sağlıklı olarak ölçülemediği için geleneksel medyaya reklam veren şirketlerin aklında her zaman ‘’acaba doğru hedeflemede miyim?’’ şeklinde bir soru yer almalıdır.

2-    Sosyal medyada maliyet geleneksel medyaya göre daha düşüktür. Bir blog açan, bir Twitter hesabı açan herkes sosyal medya üzerinden yayın yapabilir. Ürettiği veya paylaştığı içeriğin kalitesine ve ilgi çekiciliğine göre milyonlara ulaşabilir. Bu tip kişilere sosyal medyada ‘’fenomen’’ adı verilir ve dijital marka iletişimi yapan veya yapmayan şirketler bu kişilerin etki alanı genişliğini kullanarak kendi mesajını yaymak veya herhangi bir algı değişikliği oluşturmak istemektedir.

3-    Geleneksel medyanın araçlarını yani bir gazetenin köşesini ya da bir reklam alanını kullanmak için belli bir statüde, belli bir eğitimde olmanız; veya belli bir şirket arkasında olmanız gerekmektedir. Ancak sosyal medyada üstte de belirtildiği üzere yayın yapmak isteyen herkes yer alabilir. Herhangi bir eğitim gerekliliği bulunmamaktadır. Fakat bu da sosyal medyada çoğu zaman maalesef bilgi kirliliğine de yol açabilmektedir.

4-    Geleneksel medyada bir haber oluşturulduktan sonra değiştirilemez ancak ertesi gün düzeltmesi yayınlanabilir. Fakat durum sosyal medyada böyle değildir. Yanlış bir blog yazısı yazılırsa neredeyse hemen güncellenebilir. Tabii bu durumda, aleyhinizde içerik arayan rakipleriniz, düzeltilmemiş blog yazısının ekran görüntüsünü alarak sosyal medyada paylaşarak bu konuya daha çok ilgi çekmek isteyebileceği de unutulmamalıdır.

5-    Geleneksel medyanın okuyucuları, bu medyadaki herhangi bir haberle, haber yazarıyla anlık olarak iletişime geçemez. Okuyucu, yazara e-mail gönderip sadece bu okuyucu ve yazar arasında bir etkileşim olacak şekilde iletişime geçebilir. Fakat sosyal medyada okuyucu bir yazarın yazısına kendi yorumunuzu ekleyerek Twitter veya Facebook hesabında paylaşabilir; o yazının altına yorumunu ekleyebilir ve hatta yazar sayfasında Facebook yorum eklentisi kullanmışsa bu yorumunu kendi Facebook profilinin duvarında otomatik olarak paylaşarak tüm Facebook arkadaşlarının haberdar olmasını sağlayabilir.

6-    Geleneksel medyada iletişimde yayınlanan bir habere etki günler haftalar sonrasında gelebilmektedir. Bu da bu medyanın ne kadar statik bir yapıda olduğunu göstermektedir. Ancak haber geleneksel ya da sosyal medyada yayınlansa bile bu habere sosyal medyada anında tepki verilebilir. Tepki amacıyla yazılan yazılar Twitter’da ve Facebook’ta yüzlerce hatta binlerce defa paylaşılabilir. Twitter’da konuya ilgi çekmek isteyen etki alanı geniş insanlar tarafından hashtag (etiket) oluşturulup gündeme (trend topic) taşınabilir. Böylelikle konuyla hiç ilgisi ve bilgisi olmayan kişiler tarafından da maalesef bu öğrenilebilir.

Örneğin Borusan Otomotiv’in yaşadığı başörtü krizi geleneksel medyada kaynaklı oluşan bir olayın sosyal medyaya nasıl hızlı bir şekilde yansıdığını gösteren önemli bir olaydır. Sizin de bu konuda fikirleriniz varsa yorum olarak paylaşınız :)